آرامش برای هر فرد، اگر نه در هیچ جای دیگر، حداقل در خانه باید محقق شود. انرژیهای از دست رفته طی روز را در خانه میتوان جایگزین کرد. دور هم جمع شدن اعضای خانواده، گپ زدن و چیزهای ساده این چنینی به ما انسانها کمک خواهد کرد تا خستگی های روزانه را در جایی بیرون از خانه جا بگذاریم و برای فردای بهتر آماده شویم. فضای داخلی خانه باید منبع تمام نشدنی نشاط و آرامش باشد به شرطی که بعضی از جزئیات ظریف که بسیار موثر هم هستند رعایت شود. گاهی توجه به نکته های کوچک، نتایج خیلی بزرگی به دنبال خواهد داشت.
امروزه اهمیت طراحی مناسب فضای داخلی منزل و محیط کار و تاثیر آن در افزایش بهره وری و ایجاد حس آرامش امریست انکار ناپذیر، به طور کل می توان گفت طراحی و دکوراسیون داخلی، اهمیتی خاص دارد چنانچه در بسیاری از دانشگاه‌ها و مراکز علمی حتی به‌عنوان رشته‌ای قابل اهمیت تدریس می‌شود. الگوها و ایده‌های مختلفی اعم از مدرن و کلاسیک، توسط طراحان این رشته به کار گرفته می‌شود و از محدودیت‌های معماری در زمینه اجرا، معمولا خبری نیست و می‌توان به ایده‌های بلندپروازان ایشان تجسم بخشید، چه‌ بسا به‌گونه‌ میان گستره‌ای، موضوع فعالیت رشته‌های مختلف هنری از مجسمه‌سازی گرفته تا نقوش برجسته قرار می‌گیرد. هر چند استفاده از میلگرد و رابیتس و متعاقب آن گچ یا سیمان سالهاست در کشور ما رواج گیدا کرده، اما در طول این مدت نحوه طراحی داخلی به ویژه طراحی دکوراسیون سقف دستخوش تغییرات زیادی شده است. سابق بر این طرحها همگی یک چهارچوب خاصی دارند, در گذشته استفاده از اشکال منظم, چند ضلعی منظم, دایره یا بیضی ویا تلفیقی از این اشکال بسیار متداول بود ولی امروزه طراحان داخلی سعی دارند کمتر از قرینه سازی استفاده کنند و یا به بیان بهتر سبک های کلاسیک رفته رفته جای خود را به سبکهای مدرن داده اند.

اصول طراحی داخلی

اگر به دنیای دکوراسیون داخلی، معماری و طراحی داخل علاقه‌مند هستید، و ذوق هنری در خود دیده اید و بسیار مشتاق به زیباسازی محیط زندگی خودتان هستید و همواره اصولی تر می‌خواهید  دست به تغییرات در منزل و یا محیط کارتان بزنید، حتماً مقاله های بسیار درباره آرایه‌گری و طراحی داخلی مطالعه کنید. این مقاله بسیار خواندنی و کاربردی دکوراسیون باشد که شما را در این راستا یاری کند.

توجه به فضای داخلی، نحوه و تقسیم‌بندی بالن‌ها، نقش مهمی در ساختار معماری یک بنا بر عهده خواهد داشت. طراحی فضایی با انعطاف‌پذیری و تنوع‌ پذیر از لحاظ چیدمان و پیکانه‌ سطوح می‌تواند کارکردهای مختلفی را بپذیرد و این در حالی است که مخاطب احساس رضایت بیشتری از فضا خواهد کرد.

استفاده از جداکننده‌های سبک و قابل‌ حمل، شفاف‌ سازی، رنگ‌ بندی‌های متناسب با نیازهای موجود، تنوع مصالح، توجه به نحوه قرارگیری و تعامل ما بین فضاهای مختلف ازجمله ویژگی‌هایی می باشد که در کنار ساختار خاصی که برای یک بالن معماری در نظر گرفته‌شده ، حتما می‌تواند بر غنای آن افزوده و حتی قسمتی از مشکلات آن را حل کند.معماری داخلی نقش مهمی در کیفیت فضای ساختمان ایفا خواهد کرد. نحوه چیدمان و تقسیم‌بندی فضا، جنس و رنگ پوشش سطوح کف، سقف و دیوارها (نورپردازی، مبلـمان و مجموعه عوامل مؤثر دیگر تعیین‌ کننده زیبایی و کارآمدی فضاهای داخلی می باشند. امروزه تأثیر معماری داخلی بر آرامش و مجموعه هنجارهای عصبی، راندمان در فضاهای اداری و اثربخشی در فضاهای تجاری بسیار بدیهی و عرف به نظر می‌رسد. غالبا معماری داخلی به لحاظ معیارهای روانشناسی اهمیت بسیار زیادی دارد. میزان امنیت، صمیمیت، شور و هیجان و آرامش موجود در یک فضا را می‌توانیم با راهکارهای مناسب تشدید یا تضعیف کنیم. همانطور که می دانید هرکدام از انسان‌ها دارای تعلقات ذهنی و روحی خاصی هستند که پاسخگویی به نیازهای آن‌ها در معماری داخلی باید در اولویت قرار بگیرد.

پیشرفت فنّاوری در یکسری از مسائل تأسیساتی و اجرایی که موجب آسان تر شدن اجرای طراحی می شود ازیک‌طرف و تنوع و کارآیی در محصولات عرضه‌شده از طرف دیگر، زمینه مساعد و کارآمدی را در سطح جامعه به وجود آورده،  بهانه‌ای که پرداختن به مقوله طراحی داخلی را جزء لاینفک فضاهای معماری برمی‌شمارد. معماری داخلی و توجه به جزئیات و تزئینات بعد از چندین دهه سکوت و فراموشی، رویکردی دوباره پیداکرده و جالب‌تر اینکه سعی می‌کند نمودهایی از معماری گذشته را در تلفیقی با الگوهای مدرن بیان کند؛ مسئله‌ای که سال‌ها است در معماری مورد بررسی و بحث و جدل قرارگرفته و تاکنون نتیجه‌ای حاصل نشده است. ولی معماری گذشته ما سرشار از ظرافت‌ها و ریزه‌کاری‌هایی است که هزاران ایده و خلاقیت را در خود نهفته است. تزئینات و کاشی‌کاری‌های داخلی با تناسبات و رنگ‌بندی خاص خویش در کنار کالبد درونی، فضایی رمزگان را تداعی می‌کند و همچنان ارزش فضایی خویش را حفظ خواهد کرد. یک طراح داخلی مسئول طراحی، دکوراسیون می باشد و عملکرد فضای کار، خواه فضا تجاری باشد یا صنعتی و مسکونی به عهده طراح داخلی می باشد.

طراح داخلی همکاری نزدیک با معماران و کارفرمایان برای تصمیم‌گیری در مورد ساختار یک فضا، نیاز کاربران آن و بهترین سبک مناسب هر دو مورد دارد. این حرفه ترکیبی از مهندسی و هنر می باشد و مستلزم داشتن ذهنی منحصربه‌فرد برای به‌کارگیری مناسب هر دو رشته می باشد. علاوه بر شناسایی رنگ و محصولات و مصالح و مبلمان باید مهارت گفتگو با کارفرما و قبول سفارش‌ها را داشته و روش‌های اجرا و نگهداری عناصر معرفی کنندۀ فضا را بداند. همچنین حتما باید ساختار فضا را بشناسد. این عامل از دانش مورد نیاز برای طراحی او را از دکوراتور متمایز خواهد کرد. طراح داخلی باید قابلیت برنامه‌ریزی و اجرای پروژه، تصمیم‌های عملکردی را داشته و با پیمانکار و کارفرما همکاری کند و تمام‌کارها بنا به نظر خود آن‌ها انجام شود.

طراح داخلی باید بین سلیقه خود و کارفرما تعادل برقرار کند و بیشتر سلیقه کارفرمای خود را در نظر بگیرد. این عامل در ابتدا برای کسانی که می‌خواهند وارد این حرفه شوند کمی نا امیدکننده می باشد. بخصوص کسانی که می‌خواهند قبل از اینکه ساخت یک بنا تمام بشود طراحی خودشان را شروع کنند.

این دو موضوع بیشتر به این نکته اشاره دارد که یک طراح داخلی باید در مورد طراحی اولیه و پردازش مطالعات و زمان‌بندی کارها مهارت کافی کسب کند. این اصل موجب تعجب تعداد زیادی از طراحان واقعی شده است زیرا آنها انتظار دارند تأثیرپذیری کمتری از قواعد اجرایی و فنی در مورد پیدایش یک فضا و حس کلی آن داشته باشند. ولی افراد موفق در این صنعت اظهار کرده اند که قابلیت متعادل کردن عملکرد با زیبایی، تعیین کنندۀ موفقیت یک طراح داخلی است. با وجود پیچیدگی کار، آنان که به‌خوبی از عهدۀ آن برمی‌آیند بسیار راضی و خشنود هستند. آنچه همواره باید مدنظر قرار بگیرد این است که هر فضای داخلی اعم از محل کار، تفریح یا سکونت، حتما قابلیت زیبا شدن را دارد؛ تنها بایست از اصول و عوامل سازمان‌بندی صحیح بعلاوه کمی ذوق و سلیقه استفاده کرد تا شرایط مناسب و دلخواه بوجود بیاید.

شروع کار در فضاسازی و تزئین باید عاری از جنبه‌های ذهنی و خیال‌پردازی غیرواقعی باشد. ساختن خانه‌ای در رؤیا آسان اما در عمل کمی سخت و دشوار است! دراین‌ بین همواره هدف ارائه طریقتی است که تخیل نیز مانند سایر عوامل، تحت نظمی منطقی درآید و شکل عنصری سازنده به خود بگیرد. به خاطر عوامل متعددی که در شکل‌گیری یک طرح موقت دخالت واردند اجرای کار نیازمند برنامه‌ای دقیق و منظم خواهد بود. پیشرفت قدم‌به‌قدم و حساب‌شده ، اتلاف وقت و هزینه را کاهش می دهد و درنتیجه حاصل کار را پرثمر می‌سازد، لذا در طرح اجرائی عواملی موردنظر قرار خواهد گرفت که به گیشرفت کار خیلی کمک خواهد کرد.

عملکرد اولین عنصری که در ابتدای کار باید مدنظر قرار گیرد عملکرد و نحوه استفاده درست از فضای داخلی بسیار مهم است. یک چهاردیواری می‌تواند به‌عنوان اتاق‌خواب، نشیمن، اتاق بچه، آشپزخانه، سالن ورزش، فروشگاه یا اداره شخص معین برای فعالیت مشخص قرار بگیرد…ضروری است با استفاده از عواملی چون نورپردازی و چیدن مبلمان تقسیم گردد تا عملکرد هر یک دقیقاً مشخص باشد.

افراد: نیازهای یک خانواده پرجمعیت با احتیاجات فرد مجرد یکسان نخواهد بود. وجود اطفال خردسال نوع خاصی تزئین را دیکته می‌کند، خصوصیات روانی افراد خانواده و زمانی را که باهم یا جدا از هم در منزل صرف می‌کنند نیز از عوامل مهم بشمار می‌رود، در کل منظور داشتن سلیقه کلیه اعضای خانواده ضروری است.

آسایش : بدیهی است در نظر گرفتن آسایش ساکنان خانه بیش از زیبایی در آرایه‌گری واجد اهمیت خواهد بود. اتاق زیبا اما غیر قابل‌استفاده به تدریج جایگاه ارواح خواهد شد! محل کار ، زندگی یا استراحت چنانچه شرایط مناسب و راحتی فراهم نکند دارای فضای سنگین و کسالت‌بار می شود و افراد را از خود گریزان می کند نقش عمده معماری و تزئین داخلی در حقیقت ایجاد محیطی مناسب برای زیستن و فعالیت‌های انسانی می باشد.ویژگی‌های منظره اتاق، میزان نور طبیعی و خصوصیات معماری ساختمان از دیگر عواملی است که قبل از شروع تزئین باید مدنظر قرار بگیرد. این عوامل اجزا ثابتی را تشکیل خواهند داد که تغییر آن‌ها و پس از اتمام کار دیگران امکان‌پذیر نیست لذا ترکیب‌بندی طوری باید باشد که از جنبه‌های مثبت این ویژگی‌ها حداکثر بهره برده شود.

نقشه:  نقشه انجام کار، در ساختمان نو و چه تغییر آرایه یک ساختمان کهنه ، باید با در نظر گرفتن شکل فضا و پیاده کردن کامل طراحی شود. کشیدن نقشه یکی از ضروری‌ترین اقدامات می باشد. مبلمان یا تغییر رنگ‌ بر روی نقشه امری ساده و بدون خرج می باشد اما ارتکاب هر اشتباه پس از اتمام کار به قیمت صرف هزینه اضافی و دوباره‌کاری محسوب می شود. نقشه نه‌تنها فضای قابل‌استفاده را پیشاپیش نمایش می‌دهد بلکه به کمکان می‌توان تعداد و اندازه اثاثِ موردنیاز را نیز مشخص کرد.

نور: ضمن کشیدن نقشه مناطقی که نور طبیعی به داخل تابیده خواهد شد و نواحی تاریک، همچنین تعداد چراغ‌های سقفی و آباژور با تعیین محل دقیق آن‌ها قاعدتا باید مشخص گردد، محاسبه روشنایی عمومی و نقاطی که احتیاج به نور بیشتری برای مطالعه یا کاردارند واجد اهمیت خاص می باشد. سطوح اصلی اتاق شامل سقف و کف و دیوارها خواهد بود؛ پرده‌ها روکش مبل و صندلی، سطح درها و پنجره‌ها نیز سطوح کوچک‌تر را تشکیل خواهند داد. رنگ، نقش، بافت در بزرگ یا کوچک جلوه دادن اتاق بسیار مؤثر است نقوش درهم و رنگ‌های تند بر سطوح مذکور قدرت جلب‌ توجه بیشتری دارد و فضا را شلوغ و کوچک خواهند کرد. طاقچه‌ها، رف‌ها، هشتی‌ها، حوض‌ها ، باغچه‌ها و کابینت آشپزخانه مدرن یا کابینت آشپزخانه کلاسیک تنها شماری از عناصر کالبدی طراحی داخلی در ایران می باشند.

 روش معماران گذشته ایرانی در به‌کارگیری این عناصر، در راستای آن بوده تا از جذابیت فرم کاسته نشود و به غنای فضا افزوده گردد. این همان هندسه همراه با تزئینات است. به نظر می‌رسد طراحی داخلی در ایران، از یک‌سو در چنبره نوستالژی‌ای طاقچه‌ها، رف‌ها وارسی‌های قدیم گرفتار مانده و از سوی دیگر به آرایه‌گری و ابعاد دراماتیک و تزئینی فضاها کاهش پیدا کرده است. با تمام این‌ها، طراحی داخلی فرآیندی است که هم‌زمان باید سویه‌های زیباشناختی و عملکردی را سامان بخشید. طراحی داخلی یک ساختمان، داستانی است که شخصیت اصلی آن خود انسان می باشد؛ دراین‌بین حضور او در این فضا، چگونگی آن و ویژگی‌های فضایی که انسان در آن قرار می‌گیرد، می‌تواند تداعی‌کننده اصولی باشد که در فوق به آن‌ها اشاره شد.